LUMBAL DİSK HERNİSİ ( BEL FITIĞI)
Bel ağrıları, sağlıklı populasyonda bireylerin yaşamı boyunca en az bir kere karşılaştıkları, akut ağrı şeklinde başlayıp dejenerasyonun şiddetine göre kronikleşerek fonksiyon ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen bir problemdir. Disk dejenerasyonu normal bir yaşlanma sürecinde görülen, yoğunluk ve şiddeti yaşla birlikte ilerleyen bir durumdur. Disk dejenerasyonunun primer belirleyicisi disk yüksekliğindeki değişim ve herniasyondur. Çevresel faktörler, vücut ağırlığı, meslek, sigara kullanımı, sosyoekonomik durum ve fiziksel aktivite disk dejenerasyonu ile yüksek ilişki içerisindedir.
Disk herniasyonu, disk materyali olan nükleus pulposusun annulus fibrozus lifleri boyunca spinal kanala doğru fıtıklaşmasıdır. Bütün omurgayı etkileyen spinal herniasyonlar en çok lumbal bölgede, bu bölgede ise en çok L4-L5 ve L5-S1 seviyesinde görülür.
Ağrının başlangıcı; %20 ağır yük kaldırma, %10’ u rotasyonel manevralar nedeniyle meydana gelirken geri kalanı travma, sportif hareketler, kötü postürde oturmaktan kaynaklanmaktadır. Bazen hastalar ağrının nasıl ve ne zaman başladığını da hatırlayamamaktadırlar.
Lumbal disk hernisi; bel, kalça, uyluk, genital bölge, bacak ve hatta ayak parmaklarını bile etkileyebilir. Bu bölgelerde ağrı, ilgili duyu sahasında uyuşma, elektriklenme, iğnelenme, karıncalanma, yanma, batma gibi semptomlar görülürken çeşitli seviyede fonksiyonu etkileyerek hareket kısıtlılığı yaratmaktadır. Hastaların kliniğe başvurmasında en önemli faktör ağrı ve fonksiyon kaybıdır.
Lumbal disk herniasyonu tedavisinde uygulanan fizyoterapi ve rehabilitasyon prensipleri sayesinde hastaların ağrılarında azalma, fonksiyonda düzelme ve yaşam kalitesinde artma görülmektedir. Elektroterapi yaklaşımları, traksiyon, manuel tedavi, manipülasyon, egzersiz, kinezyolojik bantlama tekniği, ortotik destekler, kaplıca tedavisi, kuru iğneleme, pilates, yoga fizyoterapi ve rehabilitasyon yaklaşımları olarak sıralanabilir.
